Nothing is as good as being healthy feels!

Door Johan Bertrands.

De laatste weken heb ik heel wat tijd gespendeerd aan het schrijven van een blog over gezondheid, wat gezondheid voor ons betekent en wat we allemaal doen om gezond en lang te leven.

Het is een uitgebreide tekst geworden van 17 bladzijden, daarom werd hij in drie gesplitst en krijg je in de volgende weken delen 2 en 3.

Hieronder een overzicht van wat je in deze 3 blogs mag verwachten:

DEEL I

1. Inleiding

2. Gezonde voeding

            a) intermittent fasting

            b) de tuin en onze eetgewoontes

            c) de gevolgen van het onder controle houden van suikerinname

            d) drank en alcohol

DEEL II

3. Beweging en dagelijkse activiteit

4. Mentale gezondheid en zingeving

            a) een doel hebben

            b) mentale ontspanning

            c) sociale contacten

5. Slaap en herstel van het lichaam

DEEL III

6. Regelmatige gezondheidscontroles

7. Verzorgingsproducten en onderhoudsproducten

8. Conclusie, bronnen en slotwoord

---

DEEL I

Nothing is as good as being healthy feels… Niets is zo goed als gezond zijn aanvoelt…

In het vorige blog artikel schreven we al een stukje over gezondheid en hoe wij dit allemaal integreren in ons dagelijks leven. We willen verder ingaan op dit thema. Vandaar deze nieuwe blogpost.

1.     INLEIDING

We hebben een fantastisch lichaam. Het menselijk lichaam is echt een wonder: met miljarden cellen die meewerken om ons te laten bewegen, denken, voelen… En het is geen statisch geheel: ons lichaam is constant in verandering en past zich aan, aan goede en slechte omstandigheden ongeacht onze leeftijd. En, we kunnen zelf aan het stuur zitten. Onze genen, die we meekregen, vormen een startpunt en bepalen een deel van ons zijn. Onderzoek vertelt ons dat een gezond lang leven, slechts voor 20% door genen wordt bepaald. De overige 80% hebben we zelf in de hand!!! En ondanks een bepaalde levensstijl in periodes van ons leven (studentenleven, werkomstandigheden, stressvolle periodes…) kunnen we op elk ogenblik weer de draad opnemen en ons lichaam sturen naar een gezond lang leven.

Mooi en wonderlijk toch!

a) Het belang van gezondheid op latere leeftijd

Op hogere leeftijd doemen ziektes op aan de horizon: kanker (prostaat, borstkanker, darmkanker, leverkanker, …), diabetes, alzheimer, dementie, …We kennen zeker iemand in onze familie- of vriendenkring die hiermee te kampen heeft. Hoe ouder we worden hoe meer we hierover horen.

Wat is er voor ons weggelegd, en wanneer slaat het lot toe?

We weten het niet. Niemand kan het voorspellen. Kunnen we er dan niets aan doen?

Ik ben ervan overtuigd dat we zelf ons lot in handen kunnen nemen. Wil dat zeggen dat ons niets zal overkomen? Neen natuurlijk niet. Maar dat we heel veel kunnen doen om (hopelijk) lang en gezond te leven is voor mij een zekerheid.

b) Persoonlijke insteek

“Ons lichaam is van ons” zoals de koers van ons is. Met de nodige aandacht en motivatie kunnen we zelf ons lichaam sturen in de richting van een lang en gezond leven. Een deel van de factoren kunnen we niet controleren bvb onze genen, een ongeval met blijvende letsels, een virale infectie met nare gevolgen en ga zo maar door. Maar het overgrote deel van de factoren kunnen we beïnvloeden.

Sinds mijn pensioen ging ik op zoek naar diepgaande informatie over het bewandelen van een lang en gezond levenspad. Tijd en noodzaak zijn nu aanwezig. Met al 68 jaar op de teller wordt het tijd om wat tandjes bij te steken.

“Ons lichaam is van ons”...

De geneeskunde, sociale zekerheid, dokters en specialisten,.. zijn er ook voor ons, maar ik wil zelf aan het stuur zitten. De (huidige) traditionele geneeskunde zoekt haar toevlucht tot symptoombehandeling en medicatie, zonder de oorzaak op te zoeken en te verhelpen. Ze zit vastgeklampt aan de huidige structuren van het RIZIV, terugbetalingen, nomenclatuur, regels, deontologie... dit terwijl de huidige wetenschap al veel verder staat.

De laatste 10-15 jaar zijn wetenschappers en onderzoekers wereldwijd verbonden via het internet en vormen zo een collegiaal front. Wanneer het nacht is in één deel van de wereld, wordt er aan hetzelfde onderzoek verder gewerkt in een ander deel van de wereld. De snelheid en kwaliteit van onderzoek wordt alsmaar versneld en daarboven heeft artificiële intelligentie een versnelde impact. Hierdoor wordt de kennis van geneesheren op de proef gesteld en loopt het geneeskundig proces achterop. Een schoolvoorbeeld is de meting van cholesterol in ons lichaam. Maar daarover later meer.

2.     GEZONDE VOEDING

Vanaf het moment dat de navelstreng wordt doorgesneden is er geen weg meer terug: we moeten zelf voeding opnemen via de mond. “Elk pondje gaat door het mondje” is een bekende uitspraak

die de waarheid in pacht heeft; ons lichaam zal de gevolgen dragen van wat we eten.

Er is echter een grote “maar”: de voedselindustrie, wetgeving en marketingvoorschriften mbt voeding zijn de laatste 20 jaar grondig gewijzigd. De supermarkten liggen vol met voedingsproducten, semi- of klaargemaakte gerechten, die veel suiker en koolhydraten bevatten. Ook dranken vormen een probleem: de hoeveelheid aanwezige suikers in dranken is extreem (cola, soft drinks…).  Gezonde voeding en drank zijn schaars en meestal een stuk duurder.

Volgen we de mainstream marketing, dan moet ons lichaam stevig aan het werk om het teveel aan suiker en koolhydraten te verwerken. Suiker doet veel meer kwaad dan we denken. Niet alleen is er het potentiële risico tot diabetes, maar ook het verouderingsproces versnelt door een teveel aan suikers, en vele ontstekingen en chronische ziekten in het lichaam vinden er hun oorsprong. Dat willen we niet. Wat kunnen we er aan doen?

a) Intermittent fasting

Gedurende de nacht herstelt ons lichaam: Het maakt nieuwe cellen aan, kuist oude cellen op, produceert meer groeihormoon voor de reparatie van spieren en weefsels, het lymfatisch systeem wordt actiever voor het wegspoelen van afvalstoffen uit de hersenen, het herstel van je immuunsysteem, enz... Maar zodra we eten, voeding tot ons nemen, wordt dit proces onderbroken. Het voedsel dat via de maag en darmen in het bloed terecht komt moet verwerkt worden en slorpt al de aandacht van het lichaam op.

Door te vasten, b.v.b. door het ontbijt over te slaan, kan je de periode waarin je lichaam de essentiële herstelprocessen kan uitvoeren met 4 tot 5 uur verlengen. De totale duur van de herstelperiode, tijdens dewelke je geen voeding inneemt, kan zo uitgebreid worden tot ongeveer 16 uur waardoor je lichaam gedurende de kortere periode van ongeveer 8 uur zich kan concentreren op het verwerken van het voedsel. Meer tijd dus om je lichaam te herstellen.

De voordelen zijn legio:

- tijdens de verlengde vastenperiode moet je lichaam geen insuline aanmaken. De aanmaak van insuline is nodig om suikers en glucose te verwerken die via de voeding in ons bloed terechtkomen. Je insulinepeil en glucosepeil blijven dus lange tijd laag wat een heel gunstig effect heeft op je lichaam.

- je lichaam maakt meer groeihormoon aan. Groeihormoon beïnvloedt je concentratievermogen, je geheugen, versterkt de stofwisseling en de groei van spiermassa, versterkt onze botten. Groeihormoon zorgt voor een goede verhouding van water, vetten en spiermassa in je lichaam. Een hele boterham dus. “Weetje”: als je insuline aanmaakt stopt de aanmaak van groeihormoon. Beide gebeuren afzonderlijk, nooit samen.

- je lichaam maakt ketonen aan. Ketonen zijn stoffen die vrijkomen als je lichaam vetverbranding in gang zet omdat er een tekort is aan insuline. Die insuline wordt minder aangemaakt als je vast omdat die niet nodig is door gebrek aan glucose en suikers via de voeding. Door het tekort aan suikers worden vetten als voedingsbron gebruikt voor de energie die je lichaam nodig heeft. Hierdoor ga je vet verbranden.

- autofagie of celherstel: Autofagie is een process waarbij delen van oude en versleten cellen naar een bepaalde structuur in de cel worden gebracht waar ze worden afgebroken en hergebruikt als energie. Dit proces start wanneer je meer dan 12 uur vast, maar een langere vastenperiode van 16 uur of meer zorgt voor een betere optimalisatie.

Je begrijpt nu dat vasten niet alleen over een gezond lichaamsgewicht gaat. Ja, uiteraard verlies je enkele kilo’s – in mijn geval verloor ik zo een 4 kilo door te vasten, maar dit is niet het doel van vasten.

b) De tuin en onze eetgewoontes

Met een eigen groentetuin en fruitbomen zetten we een grote stap naar gezonde voeding. Wellicht zullen we nooit al onze voeding zelf kunnen produceren. Dat hoeft ook niet. Wat we nodig hebben  vullen we aan met seizoengebonden groenten en fruit van de markt. We kopen bioproducten indien voorradig, wat hier in het Zuiden van Spanje niet zo vanzelfsprekend is.

Onze eetgewoontes:

- bereide maaltijden uit de supermarkt vermijden we; we maken alles liefst zelf. Dat lukt ook. Sommige groenten vries je beter niet in; daarom kiezen we soms om bvb een vers klaargemaakte maaltijd zoals lasagne in te vriezen. We maken dan een aantal porties.

- rood vlees beperken we. Een uitzonderlijke barbecue, of een steak op restaurant kan af en toe.

- kip wordt ook al eens klaargemaakt. We houden rekening met iedereen.

- vis staat wekelijks op het menu. Zalm, tonijn en dorade zijn bijna altijd vers te krijgen.

- we maken zelf ons brood van 100% integraal bio speltmeel. Ook pizzabodems maken we zelf met biodeeg.

- we drinken al jaren geen koemelk meer, wel hebben we bio amandelmelk als alternatief in huis.

Je lichaam kan tot de leeftijd van een jaar of zes koemelk afbreken. Na deze periode hebben we het noodzakelijke enzyme voor de afbraak niet meer in ons lichaam en breekt de koemelk nog slechts  voor zo een 98% af. De overige 2% herkent het lichaam niet meer, is lichaamsvreemd, waardoor ons immuunsysteem in werking treedt.

- de laatste maanden hebben we sprouts toegevoegd aan ons pallet. Sprouts of scheuten zijn ontkiemde zaden van allerlei planten. In je keuken kan je in een viertal dagen scheuten maken. Super gezond, want elk zaadje bevat immers de bron aan mineralen en vitaminen van de volwassen plant.

- we leven voor 70 à 80% vegetarisch. Vegetarische spaghetti eten we al jaren. Daarnaast heel wat gerechten met meerdere soorten groenten met pasta, rijst, quinoa, aardappelen of bataten.

Maar ook wij maken uitzonderingen op de regel. Het hoeft allemaal niet zo streng te zijn. Een stukje chocolade kan best, waarbij we kiezen chocolade met 70% of zelfs 99% cacao. Ook een ijsje of een gebakje moet kunnen in ons favoriete gelegenheid “Dulce gusto” (“de zoete goesting”) aan zee in San Juan de los Terreros. Het is de basis die telt en die zullen we voor 80 tot 90% volgen.

c) De gevolgen van een evenwichtige suikerinname

Vooreerst wat is suiker voor ons lichaam? Glucose: Alle suikers komen als een glucose molecule in ons bloed terecht. En dat telt niet alleen voor pure suiker, maar ook voor aardappelen, rijst, pasta, quinoa, brood, enz... En dan laten we voorbereide voeding en soft drinks die suiker en koolhydraten bevatten nog buiten beschouwing.

Maak je geen illusies: in de handel kom je tot 252 namen tegen die allemaal één of andere vorm van suiker zijn. In de bloedbanen komen deze allemaal terecht als een glucose molecule. Het is niet te verwonderen dat je na een maaltijd ineens een glucose spike in je bloed hebt.

Let wel; die glucose hebben we nodig want in elke cel zit een klein fabriekje (mitochondriën) waar glucose wordt afgebroken waarbij een hoeveelheid ATP (Adenosinetrifosfaat) vrijkomt. ATP slaat energie die we nodig hebben om te bewegen, te denken, te kijken, … op en draagt deze over naar de cellen. Wist je dat ons brein de grootste verbruiker van energie is?

Maar die mitochondriën vinden een spike niet aangenaam. Ze verkiezen een geleidelijke toestroom van glucose, zoniet gaan ze in staking. Gevolg ? Je hebt onvoldoende energie, voelt je moe, futloos…Je krijgt weer goesting om iets te eten uit nood aan energie, maar daarop volgt weer een glucose spike en zo blijf je de hele dag bezig.

Ons lichaam heeft hier iets op gevonden; insuline! Je mitochondriën sturen een bericht naar je pancreas en die maakt dan insuline aan. De rol van insuline is die spike van glucose te verminderen door de glucose uit je bloed naar je cellen te brengen.

Het is niet verwonderlijk dat een teveel aan dagelijkse spikes niet goed is. Er moet telkens insuline aangemaakt worden. Op een bepaald moment kan je pancreas niet meer volgen met het frequent aanmaken van insuline en word je insuline resistent. In een later stadium volgt dan eventueel pre-diabetes of diabetes.

Kunnen we hier iets aan doen of zijn we veroordeeld om diabetes te krijgen en dus externe insuline op te nemen vermits de pancreas dit niet meer aankan?

Hoera, ja we kunnen dat! Zonder pillen, zonder spuiten…

Wanneer we erin slagen om de glucose spikes te verlagen of om te buigen in een normale hoeveelheid glucose, wordt het probleem opgelost.

En dat kan met een beetje discipline, maar zonder je in een dieet of iets dergelijks te storten.

Wat kan je doen?

Doe deze 4 dingen en glucose spikes zijn verleden tijd, en dus ook je kans op diabetes en aanverwante ontstekingen die ook aan een teveel aan glucose worden toegeschreven :

1)    Ontbijt zonder suiker.

Dit is de moeilijkste van de vier. Geen fruitsap, geen (of heel weinig) brood, geen confituur, geen honing, geen siroop, geen choco…

Vermits ik met fasting bezig ben sla ik het ontbijt over en heb ik hier dus geen probleem mee. Wat eet je dan wel als ontbijt? Proteïnen, eieren, volle yoghurt, vis, vlees, het restje van de vorige dag... een soort Engels ontbijt zonder toegevoegde suiker. Koffie of thee is prima, zonder suiker.

2)    Azijn in water

drink voor je belangrijkste maaltijd (10 minuten idealiter) een glas water met één eetlepel azijn. Appelazijn, cider-azijn van 5% is perfect (geen keukenazijn natuurlijk). Azijn zorgt voor een vertraging van het opnemen van de glucose in het bloed en reduceert zo de glucose spike met 30%! Azijn zal ook de spieren aanzetten om glucose op te nemen uit de bloedstroom.

3)    Een voorgerecht met groenten

Groenten bestaan voor een groot deel uit fiber of vezels. Fiber heeft dezelfde impact als azijn maar is nog efficiënter: vezels maken een soort netje aan de binnenkant van je dunne darm zodat de glucose trager wordt opgenomen in het bloed. De spike wordt hiermee verminderd met 75%!

Het maakt niet uit welke groenten je nuttigt als voorgerecht, ze hebben allemaal dezelfde werking. Wanneer je een dressing met azijn maakt voor je voorgerecht hoef je punt 2 niet meer te doen.

Heb je een hoofdgerecht met groenten, aardappelen/pasta en vis of vlees, dan kan je eerst je groenten eten, daarna je vis en vlees en tenslotte de “suikerhoudende” voeding als laatste. Dat is de ideale volgorde.

Ga je op restaurant, neem een voorgerechtje dat uit groenten bestaat. In de Zuiderse landen Italië, Spanje, Frankrijk maakt dit bijna standaard deel uit van het menu. Iets zoets kan altijd maar als dessert, dus aan het einde van je maaltijd.

4)    Beweeg na je maaltijd minimaal 10 minuten

Ga even wandelen, ruim je keuken op,... je lichaam zal de glucose aanspreken om je energie te geven en je gebruikt zo al een deel ervan wat niet in de spike terecht komt.

Ben je bereid deze 4 kleine stappen te respecteren? Je lichaam zal je er dankbaar voor zijn. Je moet dus niet op dieet, dingen niet meer eten en andere wel. Gewoon deze 4 stappen toepassen.

Werkt het wel? Ze zijn zo simpel en tegelijk super krachtig dat mensen met een jarenlang diabetes verleden, na een maand geen diabetes meer vertoonden. Je voelt je stukken beter en helder in je hoofd. De vele  ontstekingen die het gevolg zijn van teveel aan glucose verdwijnen ook geleidelijk aan. Je wordt gewoon weer een flink stuk gezonder. Deze verandering is meetbaar in het bloed. Daarover straks meer.

Zelf pas ik deze 4 stappen toe op de volgende manier:

Voor de maaltijd een glaasje azijn-water als aperitief. Ontbijt sla ik over. De middaglunch bestaat quasi altijd uit een salade met verschillende groeten en een stukje brood. In plaats van het brood in het begin van de maaltijd te eten, wacht ik nu tot ik een minstens één derde van de salade op heb.

Voor het avondeten, nog een azijn aperitiefje. Het voorgerecht met groentjes volg ik niet elke dag, maar als het kan eet ik eerst de groenten (bij spaghetti of andere gerechten kan je de groenten niet scheiden) en dan de rest. Na de maaltijd ruim ik de keuken op, wandelingetje door de tuin of met de hond...

Ik ben benieuwd; in mei -toen we in België verbleven- hebben we bloed laten trekken. Binnenkort volgt een nieuw bloedafname, ik ben heel nieuwsgierig naar het resultaat.

Ik volg deze stappen nu al een 4-tal maanden. Vrij consequent, al vergeet ik soms het azijn-aperootje. Het voelt in elk geval goed aan. Ik heb het gevoel dat mijn lichaam “zuiverder” is, “puurder”. En moeilijk is het niet echt. We gaan evengoed op restaurant net zoals vroeger en drinken en eten wat we vroeger aten.

Nog een woordje over fructose. Fructose is 2 tot 3 keer zoeter dan suiker en is aanwezig in fruit. Fructose wordt door het lichaam anders verwerkt dan glucose. Fructose beïnvloedt de bloedsuikerspiegel nagenoeg niet. Fructose wordt echter omgezet in vetten (triglyceriden) die in de lever worden opgestapeld.

In zijn natuurlijke vorm is fructose in fruit niet zo gevaarlijk. Maar fructose wordt - omwille van de zoetheid – in de voedingsindustrie veel gebruikt onder de vorm van “high fructose corn syrup (HFCS)”. Niet te verwonderen dat obesitas zijn oorsprong vindt in het gebruik van fructose die als vet opgeslagen wordt in de lever.

Een ander voorbeeld: agavesiroop wordt doorgaans als een gezonde zoetstof beschouwd. Maar die bestaat voor 75% uit fructose! (Voor de nadelen van fructose kan je kijken bij het deel over de triglyceriden.)

d) Drank en alcohol

Uit het vorige punt weten we dat we best suiker vermijden. Alle soft-drinks, cola’s en dergelijke bevatten zoveel suiker dat ze onmiddellijk voor een glucose spike zullen zorgen. Die kan je dus allemaal best vermijden. Af en toe eentje kan geen kwaad, maar de inname altijd zorgen voor een glucose spike.

Water is en blijft de gezondste drank.

Wij hebben al een heel aantal jaren een Kangen toestel. Dit is een Japans toestel dat water laat circuleren langs titanium platen. Je kan de ph waarde instellen en bvb water maken met een ph waarde van 9,5 ph. Dat is alkalisch water wat beter is voor je gezondheid dan zuurder water. Flessen water uit de supermarkt hebben meestal een ph van 6 tot 7. Ter vergelijking de ph waarde van je bloed is 7,2.

Bacteriën, virussen en kwaadaardige cellen gedijen het beste in een zuur milieu. Vandaar dat alkalisch water er voor kan zorgen dat je lichaam minder zuur is. Een tweede voordeel van het Kangen toestel is het negatief laden van de deeltjes water. Zo kunnen ze de vrije radicalen in het lichaam neutraliseren (onstabiele moleculen die op zoek zijn naar ontbrekende elektronen bij andere moleculen waardoor weefsels en zelf DNA kunnen beschadigd worden). Het water helpt dan als een antioxidant.

Welke dranken gebruiken we naast water?

Thee. We hebben koffie vervangen door thee omdat we ons beter voelen met thee. Blijkbaar beïnvloedt een teveel aan koffie mijn bloeddruk. De switch dateert al van een zestal jaar geleden. De medicatie die ik moest nemen voor een stabiele bloeddruk heb ik hierdoor kunnen stopzetten.

Welke thee draagt onze voorkeur weg? Eigenlijk gebruiken we veel kruidenthee’s. Die bevatten geen theïne. Onze toppers zijn Moringa Olifeira en Tulsi thee. Elke morgen wisselen we tussen deze 2 soorten.

Moringa Olifeira is een thee afkomstig van de bladeren van de “wonderboom”. Deze thee is rijk aan antioxidanten, heeft een ontstekingsremmende werking, regelt de bloedsuikerspiegel, helpt bij de spijsvertering, en stimuleert het immuunsysteem. Daarnaast bevat deze thee heel wat mineralen (kalium, calcium, ijzer, magnesium en zink) en vitaminen (A en C). De smaak van deze kruidenthee is te vergelijken met die van lindethee maar dan een sterkere smaak variant.

Tulsi of “heilige basilicum” is een kruid dat in de Indische Ayurveda geneeskunde veel wordt gebruikt. Tulsi thee is een krachtig kruid met adaptogene en ontstekingsremmende eigenschappen, rijk aan antioxidanten en nuttige voedingsstoffen zoals vitamine C, zink en calcium. Tulsi helpt bij het versterken van het immuunsysteem, het reguleren van de bloeddruk en het verbeteren van de spijsvertering. Tulsi heeft een heel andere smaak dan Moringa en persoonlijk vind ik hem niet zo lekker. Maar voor de gezondheid moet je wat over hebben denk ik dan.

Geen alcohol meer.

Dit onderwerp hebben we al in de vorige blog aangeraakt. Recente studies spreken van maximaal 2 consumpties per week en niet meer. Deze hoeveelheid zou nog ok zijn voor ons lichaam. Andere bronnen spreken van tot 4 à 6 consumpties per week.

Wat duidelijk is, is dat alcohol drinken niets met gezondheid te maken heeft, het heeft geen enkel gezondheidsvoordeel. Je doet het dus alleen voor je plezier.

Wanneer je alcohol drinkt, is het de lever die voor de opkuis moet zorgen. En die kan slechts de alcohol van één consumptie per uur verwerken. Meer niet. Met als gevolg dat de overige alcohol langer in je bloedbanen blijft circuleren zodra je deze norm van één consumptie per uur overschrijdt.

En die opkuis is een stevige klus voor de lever. De lever kan alcohol of ethanol niet verwerken en zet deze om in acetaldehyde. Dat is een toxische stof die wel door de lever verwerkt kan worden. De lever zet deze stof om in acetaat dat vervolgens verwerkt wordt tot water en koolstofdioxide  die het lichaam verlaat via ademhaling en de urine. Het is begrijpelijk dat het om een ingewikkeld proces gaat en dat de lever maar één consumptie alcohol per uur kan verwijderen.

Alcohol doet trouwens nog iets speciaals; alcohol dringt de cel binnen. En het maakt niet uit om welke cellen het gaat. Daarenboven bestaat er zo iets als een “bloodbrain barrier” (BBB); dat is een bescherming van de hersenen. Slechts een beperkt aantal stoffen kan door deze barriere naar de hersenen. Maar alcohol doet dat wel, en kan dus schade aanrichten in de hersenen.

Ik ben met het drinken van alcohol gestopt sinds juli 2023. Het is zonder enige twijfel de belangrijkste beslissing die ik ooit heb genomen om mijn gezondheid voorop te stellen. Je ervaart de ommekeer aan alles in je lichaam, van een helder gevoel in je hoofd tot een betere slaap, een beter geheugen tot een natuurlijke opgewektheid.

De maatschappij heeft alcohol aanvaard. Nochtans mag je stellen dat het ziektebeeld van de maatschappij totaal anders zou zijn zonder het gebruik van alcohol (of minder alcohol) en dat de sociale zekerheid op slag financieel gezonder zou zijn. Het gaat enkel om een constatatie, ik wens hierbij niet de les te spellen. Het gaat om een persoonlijke keuze. Mijn motivatie om geen alcohol meer te drinken komt volledig vanuit een gezondheidsperspectief. Nothing is as good as being healthy feels…

Afsluitende beschouwing

Onze aanpak rond gezonde voeding is pragmatisch. We doen ons best om het voorgaande in de praktijk te brengen, maar maken ook soms een uitzondering. En dat mag. Je kan leven niet onder een stolp leven, en soms is de verleiding groot. Dan laten we ons eens gaan en doen dat met plezier. Ook dat moet kunnen. Alleen voor alcohol is de njet voor mezelf absoluut.

***

De informatie en adviezen die in deze blog worden gegeven, zijn uitsluitend bedoeld ter inspiratie en zijn gebaseerd op persoonlijke ervaring en kennis. Wij raden iedereen aan om, voordat zij veranderingen in hun levensstijl of eetgewoontes doorvoeren, eerst hun eigen situatie zorgvuldig te overwegen en waar nodig professioneel advies in te winnen. Het opvolgen van de genoemde adviezen is volledig op eigen risico en verantwoordelijkheid. Wij kunnen niet aansprakelijk worden gesteld voor mogelijke gevolgen die voortvloeien uit het navolgen van de hier gegeven suggesties.

---

Niki heeft ook niet stilgezeten. Zopas verscheen haar 2de boek "Ont(V)rouw" met het bijbehorend "Werkboek". Beide boeken zijn verschenen onder vorm van een e-book.

Heb jij of iemand die je kent te maken met de pijn van ontrouw, een vertrouwensbreuk of een problematische relatie? "Ont(V)rouw" en het begeleidende "Werkboek Ont(V)rouw" zijn speciaal ontwikkeld om je te ondersteunen in je reis naar herstel en zelfontdekking.

 Wat je kunt verwachten:

"Ont(V)rouw" is een inspirerend e-book dat je stap voor stap begeleidt door het proces van het verwerken van emoties, het herstellen van je zelfvertrouwen en het herontdekken van je vrouwelijkheid. Het boek biedt inzichten, reflecties en krachtige tools om jezelf opnieuw op te bouwen.

Daarnaast schenkt het boek, voor zowel mannen als vrouwen, die over hun huidige relatie wensen te reflecteren of een aantal werkpunten wensen aan te pakken, ruime aandacht aan de pijlers van een goede relatie, aan de elementen waardoor de relatie fout kan lopen en biedt het doelgerichte oplossingen.

"Werkboek Ont(V)rouw"

Een praktisch werkboek vol oefeningen, zelfreflectie-opdrachten en concrete stappen die je helpen om de lessen uit "Ont(V)rouw" te verdiepen en direct toe te passen tijdens het verwerkingsproces na, een vertrouwensbreuk, de ontrouw van een partner of om je zelfbeeld als vrouw te herstellen.

Dit is je persoonlijke ruimte om jouw helingstraject vorm te geven.

Beide e-books zijn volledig in kleur, prachtig geïllustreerd en beschikbaar als PDF, die je op al je apparaten kunt lezen – van je pc tot je smartphone.

Na aankoop ontvang je ook een link naar een e-book platform waar je het boek kunt doorbladeren in een mooie boek-layout.

Geef jezelf of een geliefde de kans om te groeien en sterker uit deze ervaring te komen. Laat "Ont(V)rouw" en het "Werkboek Ont(V)rouw" je gids zijn op weg naar zelfliefde, kracht en een vernieuwde verbinding in je relaties en met je vrouwelijkheid.

Beide boeken zijn apart verkrijgbaar aan de prijs van 11,95€. Voor beide boeken samen betaal je slechts 19,90€. Een buitenkans voor een mooi geschenk aan jezelf of iemand die je nabij is.

Meer info vind je hier:

https://onewithyourtrueself.com/boek#nieuwe-publicaties

Veel succes!