Een diepe duik in de Spaanse groentetuin

De vorige blog dateert al van begin maart, het moment waarop we in de tuin begonnen met

het voorbereidende werk voor het planten van onze groenten.

Voorbereiding tuin

Voor het square-foot gedeelte van de groentetuin volgen we elk voorjaar een aantal

terugkerende stappen:

• al de koorden verwijderen: deze koorden vormen de 18 squares in elk van de 14 bedden;

• de irrigatie verwijderen: zo kan de grond ongestoord bewerkt worden;

• in elk van de bedden mest (geitenmest) en compost aanbrengen van onze eigen

composthoop. Dat mengen we goed onder de grond. We doen dit met een hark in plaats van een schop. Het gebruik van een steekschop is erg drastisch voor de grond en de vele insecten die de kwaliteit van de grond verhogen.

• Daarna kunnen we de irrigatie terug bevestigen en nieuwe koorden spannen. Zo vormen we opnieuw 252 squares.

In de serre werken we niet met squares. We hebben 3 plantbedden met een lengte van 8 meter waar we groenten kunnen planten.

Hier verbeteren we de grond met geitenmest (van bij de geitenboer in de buurt) en compost van onze composthoop.

De middelste rij is voorzien voor de tomaten. Aan de gegalvaniseerde buizen van de serre hebben we een ijzerwerk gevlochten. Hieraan hangen nylon koorden die dienen om de tomatenplanten tijdens hun groei te leiden.

In het gedeelte van de “natural farming” tuin hoeven we niets speciaals te doen om de tuin te onderhouden.

Er ligt meestal nog voldoende stro van het vorige seizoen en om de 2 weken maaien we de groenbemesting af en laten deze ter plaatse liggen om samen met het stro te

composteren.

Tijdens de zomerperiode voegen we extra stro toe.

De kwaliteit van de grond in deze tuin verbetert snel. Dankzij het irrigatiesysteem, dat

onder het stro loopt (het stro zorgt ervoor dat het vocht wordt vastgehouden), zien we

overal ongedierte en insecten naarstig kweken en werken.

De kwaliteit en vooruitgang van de bodem is immers zichtbaar door de aanwezige

insecten. Zijn er veel insecten in de bodem? Zijn er verschillende soorten insecten of

voornamelijk één soort? Hoe diep kan je met je vinger in de grond dringen?

Na 2 jaar zien we meerdere soorten insecten rondkruipen als we de stro verwijderen, soms zelfs pieren. Onze vingers kunnen we tot aan onze hand in de grond duwen! Wat een verschil: voor we begonnen met deze tuin was de grond super hard en was er geen enkel insect in de bodem te bespeuren…!!!

Nieuwe aanplantingen

Volgend jaar (maart 2025) zullen we in de lente een eerste keer groenten planten over het

hele “natural farming “ stuk. Nu doen we wat pogingen maar het is eigenlijk net iets te

vroeg; zolang de kwaliteit van de bodem niet goed genoeg is, hebben we wat geduld.

We hebben een poging ondernomen met een rijtje bonen, courgetten en komkommers. In de dagen na het planten, hielden we het vocht in de grond in het oog, en elke week hebben we extra meststof gesproeid (organische meststof op basis van zeewier). De opbrengst was dit jaar echter beperkt: geen bonen of komkommers, enkele courgetten. Te vroeg of misschien te vochtige grond met die irrigatie onder de stro?

We hebben wel 5 plantjes butternuts of flespompoenen geplant in maart; vandaag zijn

die plantjes uitgegroeid tot een bladerentapijt van ongeveer 3 bij 20 meter en liggen er

tussen de 150 en 200 pompoenen te wachten op de oogst!!! Halloween here we come ;-)

Voor de serre is het eenvoudig: in de middelste rij kwamen de tomaten. De 12 kleine plantjes werden geplant onder de nylon koorden. Zodra ze wat gegroeid waren, konden we ze met koorden leiden. Tussen de tomaten in werden 4 basilicum plantjes gezet.

De reden: companion planting. Insecten die graag bij de tomaten vertoeven houden niet van basilicum en omgekeerd. We laten die basilicum de hele tijd meegroeien tot ze een hele

struik worden. Na de oogst van de tomaten, doen we ook de basilicum weg. De

basilicumblaadjes gebruiken we om verse pesto van te maken die we invriezen.

Een andere rij in de serre is gereserveerd voor aubergines. We hebben één plant van vorig jaar behouden, en 3 nieuwe gezet. De derde rij in de serre heeft geen vaste bestemming; hier planten we meestal wat overschotjes.

In de voorlaatste week van maart begonnen we met het planten van de nieuwe groenten

in de square-foot garden en in de serre. Voor de invulling van de squarefoot-garden maken we een gedetailleerd plan op. We maken een lijstje met de soorten die we willen planten, de hoeveelheid per square, en het aantal squares dat we willen vullen met deze plantsoort. We hebben immers 252 squares om in te planten!

Even wat rekenwerk en ons plantenlijstje is klaar met okra, snijbiet, komkommers, paprika’s, rode bieten, ajuinen (rode en witte), courgetten, prei, selder, spinazie, sla, rucola, mais, venkel, rozemarijn, koriander... Op één dag gaan zo een 500-tal plantjes de grond in zodat ze al vanaf de eerste avond kunnen meegenieten van de irrigatie.

April was een rustige maand waar we vooral alle planten zagen groeien. Tomaten

snoeiden we wat bij en bonden we op.

Trip naar België

In de maand mei planden we onze reis naar België. We bezochten familie en vrienden, en verwelkomden een nieuw kleinkind; Marcus een broertje voor Eva bij Lies en Christopher.

Stevig ventje dat tegelijk rust en geluk uitstraalt. Het huis en de tuin hebben we in de goede handen van onze Spaanse buur Ramon achtergelaten. Hij nam regelmatig een kijkje in de tuin en oogste de eerste groenten en fruit die rijp waren. We keerden immers pas terug begin juni, en de oogst liet niet op zich wachten…

Ons verblijf in België kreeg nog een staartje...We moesten een extra week in België blijven. De druk van Niki’s boek had een paar dagen vertraging. We haalden het pas op 4 juni op bij de uitgever.

Intussen werden plannen gesmeed voor het versturen van het boek via een paar van Niki’s vriendinnen in België, het beheer en de opslag van de stock werd bekeken enz…

Alle verzendingen lopen via 2 heldhaftige dames en komen via die

weg bij de koper terecht. Op Bieke en Erna kunnen we altijd rekenen... Super women!

Interesse in het boek, of gewoon nieuwsgierig? Op Niki's website "One with your True Self" lees je meer.

Boek "De Kracht van één zijn met je Ware Zelf"

De oogst begint

Bij onze terugkomst was het alle hens aan dek in de tuin. De groenten waren stevig

gegroeid. Ook het onkruid tierde welig. Na het verwijderen van het onkruid ontdekten we

hoe goed de planten het echt deden. De tomatenplanten werden ingekort, het teveel aan

bladeren verwijderd en we leidden ze rond de nylon touwen. Met clips hingen we de

hoofdtakken vast aan de nylondraad.

We waren enorm verbaasd over de hoeveelheid tomaten! Vorig jaar hadden we een matige oogst, maar dit jaar was het een uitbundige mix van groene en rode tomaten gedurende verschillende maanden.

Ook de tomaten die buiten groeiden kregen een snoeibeurt, net zoals de aubergines,

komkommers en courgetten. Het was de eerste keer dat we komkommers tegen een

klimrek liet opgroeien, wat goed lukte.

Daarna volgde het verwerken van de oogst:

• tomaten : heel wat tomaten gingen de diepvries in als passata. We gebruikten een

eenvoudig recept: wassen van de tomaten, het kroontje eruit snijden, in vier delen,

fijnmalen in de blender, en dan door een zeef om de pitjes en velletjes op te vangen. Het tomatensap ging daarna in een zakje en de diepvriezer in.

• ajuinen: de grote meerderheid van de ajuinen ging in kleine stukjes gesneden de

diepvries in. Met een zwembril aan is dit werkje nog net te doen.

• aubergines: we ritsten het vel van de aubergines en sneden ze in stukjes. Daarna

werden ze geblancheerd en in kleine porties gingen ze de diepvries in.

• paprikas, rode bieten: werden in kleine stukjes gesneden en in een mix van 50%

appelazijn (van 5%) en 50% water, lieten we ze even blancheren. We steriliseerden enkele potten en vulden die met de groenten. Daarna werden de potten voor de rest met het kookvocht gevuld, deksel erop en omgekeerd lieten we ze afkoelen. Ze worden voortaan gebruikt in onze verse salades.

• pesto: de basilicum die tussen de tomaten stond, en uitgroeide tot aardige struiken van

wel een meter hoog werden volledig gesnoeid en de blaadjes to pesto verwerkt. De

basilicumblaadjes gingen de blender in met olijfolie, amandelnoten, parmezaan, look en zout en peper. Met een lekkere verse pesto als resultaat. Die ging in kleine porties de diepvries in.

• Tussendoor maakten we nog confituur van kumquats en vijgen (eerste jaar vruchten aan

de vijgenboom!).

• We maakten selderijzout: droogden selderblaadjes in de droogoven en mengden deze met grijs zeezout voor dagelijks gebruik.

• We droogden nog allerlei andere kruiden zoals oregano, tijm en rozemarijn.

Al deze activiteiten namen een groot deel van de maanden juni en juli in beslag. Uiteraard

hielden we ook de tuin in de gaten, wiedden we onkruid en maaiden de groenbemesting in

de natural farming tuin, om de drie weken die we lieten liggen voor de compostering.

2 oogsten in hetzelfde seizoen

In augustus werd het tijd om de tweede keer te planten. We hebben hier nog tot november

mooi weer en temperaturen boven de 20 graden overdag. Dus kunnen we 2 oogsten

plannen in hetzelfde seizoen.

We verwijderden alle planten die hun oogst hadden geleverd, voorzagen de grond van wat

compost en plantten opnieuw zo een 250 plantjes in de square-foot garden. Deze keer met

meer aandacht voor de courgetten want die deden het eerder niet goed. Tegen eind

oktober wacht ons dus weer een nieuwe oogst. En daarna is het tijd voor de grote opkuis

van de tuin.

En we trekken ook onze lessen uit onze ervaringen! Volgend jaar zullen we beter moeten

plannen. We zullen dan ook gebruik maken van de volledige natural-farming tuin. Nog meer ruimte beschikbaar dus, dat zal wat puzzelen worden en nadenken over hoe we zoveel mogelijk kunnen leven van wat onze tuin ons kan bieden. Hierover later meer!

Sprouting

En we hebben iets nieuws ontdekt! Misschien kennen jullie ze al (voor mij zijn ze nieuw),

kiemen (spruiten) of sprouting in het engels. Wanneer je zaden laat ontkiemen uit kiemzaden krijg je spruiten, scheuten. Ze laten het omhulsel van het zaadje achter en worden een beginnend plantje van enkele cm groot.

Wat zijn de voordelen van sprouting?

• je koopt organische zaden die speciaal voor het kiemen zijn bedoeld. Je hebt zeker 30

soorten zaden die je kan gebruiken (broccoli, zonnebloem, alfalfa, soja, radijs, bieten, enz, ….

• je hebt geen aarde nodig; de zaden worden eerst een nacht in water gezet om het

kiemen te bevorderen. De volgende ochtend giet je het water weg, spoel je de zaden en laat het water weer weglopen. Dat doe je ook ‘s avonds. Na een viertal dagen (voor sommige zaden kan dit 7 dagen zijn) krijg je je eerste spruiten. Je spoelt ze, droogt ze in een sladroger en zet ze in de koelkast. Ze blijven een viertal dagen goed. Geen aarde nodig, alles eenvoudig gekweekt in je keuken.

• deze spruiten kan je mengen in je salade, op je broodje leggen, of verwerken in je

gerechten

• ze zitten vol mineralen en vitaminen: elk zaadje bevat immers een groot deel

van de bestanddelen van de volwassen plant. Door de spruiten te eten, eet je veel

vitaminen en mineralen die later in de volwassen plant zouden terechtkomen. In de

meeste zaden vind je vitamine A, C, K, B9 en mineralen zoals calcium, magnesium,

kalium, ijzer en zink.

• het is niet moeilijk: je kan in de handel glazen bokalen kopen met een speciaal plastic

deksel waarin een doorlaatbare zeef zit. Zo kan je, zonder de potten te openen, de zaden spoelen. Er zit tevens een zwart hoesje in dat rond de glazen pot past. Het is immers best dat de zaden in een donkere omgeving spruiten.Er bestaan ook torentjes uit terracotta of plastic die je kan gebruiken om te spruiten. Alles wat je nodig hebt, is water, zaden en een glazen pot. Winter en zomer kan je dus in je keuken spruiten produceren vol met vitaminen en mineralen, en het kost je 5 minuten per dag.

Mijn ervaring is alvast positief. Elke dag maken de spruiten deel uit van onze salade. In

plaats van kropsla telen vind ik deze oplossing veel beter: minder werk, meer variatie,

veel gezonder en een resultaat op vier dagen tijd!

Meer informatie vind je terug in het volgend document. Je kan het hieronder downloaden.

sprouts eigenschappen.xls

Download XLS • 40KB

Vragen, ideeën, ...

Mijn vraagjes…Ik deel graag mijn ervaring met jullie, maar ben ook permanent op zoek

naar ideeën en tricks voor de tuin en de verwerking van de groenten. Ik wil stappen zetten

om voortaan zo onafhankelijk mogelijk te zijn van externe aankoop van groenten.

• Hoe verwerken jullie de groenten uit je tuin? Veel diepvries of andere methoden?

• Ook ervaring met sprouting? Wat is jouw succesformule?

• Hoe zet je een planning in elkaar om voortdurend verse groenten uit je tuin te hebben?

• Waar moet je opletten? Is dit haalbaar en wat zijn de voorwaarden?

Ik kijk uit naar jullie reacties!

Voor zover onze tuinactiviteiten. De volgende blog komt er binnen enkele weken : die gaat

over gezondheid. Wat proberen we te doen om gezond en wel te blijven? En waarom?

Met alle info die artificiële intelligentie en het internet ons biedt hebben we voldoende inzicht gekregen om onze slogan Nothing is as good as being healthy feels (Niets is zo goed als gezond zijn aanvoelt) handen en voeten te geven.

See you next time!